Đã quá ngày dự sinh mà vẫn chưa có dấu hiệu chuyển dạ khiến các mẹ bầu vô cùng lo lắng. Tìm hiểu ngay những cách kích thích chuyển dạ khi quá ngày dự sinh để đảm bảo an toàn cho cả mẹ và bé trong bài viết sau đây!

1. Thai quá ngày dự sinh có nguy hiểm không?

Thai quá ngày dự sinh là hiện tượng thai nhi chưa được sinh ra dù đã vượt qua mốc dự kiến – thường tính từ ngày đầu của chu kỳ kinh nguyệt cuối. Thai kỳ kéo dài trung bình khoảng 40 tuần (~280 ngày), tuy nhiên thời điểm dự sinh đa phần là ước đoán và phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau. Theo y học, trường hợp thai quá ngày dự sinh chính thức là khi thai đã kéo dài trên 42 tuần.

Nguyên nhân khiến thai quá ngày dự sinh vẫn chưa được xác định cụ thể. Tuy nhiên, một số yếu tố có thể góp phần làm chậm ngày sinh như:

• Mẹ sinh con lần đầu
• Mẹ mang bầu con trai
• Mẹ bị béo phì
• Mẹ có tiền sử mang thai quá ngày

Quá ngày dự sinh có ảnh hưởng lớn đến sức khỏe của cả mẹ và bé. Đối với thai nhi:

• Kích thước thai lớn làm tăng nguy cơ sinh mổ
• Thai suy dinh dưỡng, da nhăn nheo, sức đề kháng kém
• Qua ngày dự sinh nước ối cạn dần, nếu chưa chuyển dạ có thể ảnh hưởng đến nhịp tim của trẻ, thiếu oxy do dây rốn bị chèn ép gây nguy cơ suy thai và lưu thai.
• Thai nuốt phải phân su lẫn trong nước ối, gây ra các vấn đề về hô hấp sau sinh.

Đối với mẹ:

• Tăng nguy cơ nhiễm trùng, băng huyết sau sinh
• Khó sinh do kích thước thai lớn
• Nguy cơ tổn thương vùng tầng sinh môn và các cơ quan xung quanh

Chính vì vậy, nếu quá ngày dự sinh từ 2-5 ngày, mẹ bầu nên khám ngay để được bác sĩ theo dõi và xử lý kịp thời, đảm bảo an toàn cho cả mẹ và bé.

Quá ngày dự sinh có ảnh hưởng lớn đến sức khỏe của cả mẹ và bé

2. Cách kích thích chuyển dạ khi quá ngày dự sinh 

Khi quá ngày dự sinh, nhiều mẹ bầu sẽ cảm thấy lo lắng và băn khoăn về việc làm thế nào để kích thích chuyển dạ một cách an toàn. Nếu cổ tử cung đã sẵn sàng, bác sĩ chuyên khoa sẽ xem xét các yếu tố như tuổi thai, các nguy cơ tiềm ẩn và nguyện vọng của mẹ để quyết định tiếp tục theo dõi hay áp dụng phương pháp kích thích chuyển dạ. Mẹ bầu có thể tham khảo thông tin về một số cách kích thích chuyển dạ khi quá ngày dự sinh sau đây:

2.1. Vận động cơ thể

Vận động cơ thể là một trong những cách tự nhiên và hiệu quả để kích thích chuyển dạ. Các hoạt động nhẹ nhàng có thể giúp em bé di chuyển xuống gần cổ tử cung, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình sinh nở. Mẹ bầu có thể thực hiện một số cách sau:

• Đi bộ: Mẹ bầu đi bộ thường xuyên, tối thiểu 20 phút mỗi ngày giúp em bé di chuyển xuống gần cổ tử cung, tạo điều kiện thuận lợi cho việc chuyển dạ. Đồng thời, đi bộ còn giúp mẹ bầu giảm cơn đau lưng và thấy thoải mái hơn.
• Tư thế quỳ hai tay chống xuống đất: Tư thế này giúp thai nhi vào vị trí thuận lợi cho cuộc chuyển dạ, đồng thời giảm áp lực lên lưng và cổ tử cung. Mẹ bầu có thể duy trì tư thế này trong khoảng 10-15 phút mỗi lần, thực hiện vài lần trong ngày.
• Sử dụng bóng sinh nở: Ngồi trên bóng sinh nở không chỉ giúp thư giãn mà còn tạo áp lực nhẹ lên cổ tử cung.  Mẹ bầu nên ngồi trên bóng khoảng 5 - 15 phút/lần, 2 - 3 lần/ngày, có thể kèm theo việc lắc lư nhẹ nhàng để kích thích chuyển dạ. Phương pháp này cũng giúp mẹ bầu tập luyện cơ bắp và cải thiện sự linh hoạt của khung chậu.

Vận động cơ thể là một trong những cách tự nhiên và hiệu quả để kích thích chuyển dạ.

2.2. Kích thích đầu vú

Mẹ bầu nên xoa bóp nhũ hoa khoảng 5-10 phút mỗi lần, có thể thực hiện 2-3 lần mỗi ngày. Đây là phương pháp an toàn và hiệu quả để thúc đẩy cơ thể sản xuất oxytocin, hormone cần thiết cho quá trình chuyển dạ. Phương pháp này cũng có thể tạo cảm giác thoải mái và dễ chịu cho mẹ bầu, đồng thời giúp mẹ cảm thấy gần gũi với em bé.

2.3. Massage bầu

Massage bầu là một cách tuyệt vời để tăng cường sự thư giãn và kích thích cơn gò. Massage cũng có thể giúp mẹ bầu cảm thấy thư giãn hơn và giảm bớt lo âu trong thời gian này. Mẹ bầu có thể thực hiện massage khoảng 15-30 phút mỗi ngày, chú trọng vào các vùng như bụng, lưng và chân.

Massage bầu là một cách tuyệt vời để tăng cường sự thư giãn và kích thích cơn gò.

2.4. Sử dụng thực phẩm có khả năng kích thích chuyển dạ

Sử dụng một số thực phẩm tự nhiên cũng là cách kích thích chuyển dạ khi quá ngày dự sinh cho mẹ bầu:

• Dứa: Dứa chứa enzyme bromelain, có tác dụng làm mềm cổ tử cung. Mẹ bầu có thể ăn từ 1-2 lát dứa tươi hoặc uống khoảng 200-300ml nước ép dứa mỗi ngày để tăng cường khả năng chuyển dạ. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng tiêu thụ quá nhiều dứa có thể gây khó chịu cho dạ dày.
• Cam thảo: Cam thảo có tác dụng nhuận tràng, giúp kích thích co bóp tử cung. Mẹ bầu có thể sử dụng 1-2 tách trà cam thảo mỗi ngày, nhưng nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng để đảm bảo an toàn trong thai kỳ.

Sử dụng một số thực phẩm tự nhiên cũng là cách kích thích chuyển dạ khi quá ngày dự sinh cho mẹ bầu

2.5. Các phương pháp y tế

Nếu quá ngày dự sinh 1 - 2 ngày mà các biện pháp tự nhiên không mang hiệu quả, bác sĩ có thể can thiệp bằng các phương pháp y tế để kích thích chuyển dạ:

• Tiêm oxytocin: Oxytocin ngoại sinh được tiêm qua được tiêm qua tĩnh mạch để tạo ra cơn co thắt nhân tạo. Việc tiêm oxytocin thường được thực hiện trong bệnh viện, với sự giám sát liên tục của đội ngũ y tế để đảm bảo an toàn cho thai nhi.
• Sử dụng thuốc prostaglandin: Prostaglandin được đặt vào âm đạo để làm chín muồi cổ tử cung, thúc đẩy quá trình khởi phát chuyển dạ. Việc sử dụng thuốc sẽ được bác sĩ cân nhắc dựa trên tình trạng của mẹ bầu như chỉ định ngừng thai kỳ, tuổi thai, có sẹo mổ lấy thai hoặc bóc nhân xơ tử cung hay không. Mẹ bầu cần nhập viện để theo dõi cẩn thận các cơn co thắt tử cung sau khi sử dụng thuốc.
• Lóc ối: Thủ thuật này được thực hiện bởi bác sĩ để tách màng ối ra khỏi thành tử cung, giúp giải phóng hormone và kích thích co thắt. Quá trình này gần giống với chuyển dạ tự nhiên và có thể giúp tăng tiết prostaglandin nội sinh, hỗ trợ chuyển dạ một cách an toàn.
• Phá vỡ túi nước ối: Trong phương pháp này, bác sĩ sẽ tạo một lỗ nhỏ trên túi nước ối, giúp kích thích sự chuyển dạ. Tuy nhiên, chỉ thực hiện khi cổ tử cung đã mở một phần và ngôi thai thuận lợi. Việc này cần được thực hiện cẩn thận để đảm bảo an toàn cho cả mẹ và bé.
• Đặt bóng nong: Phương pháp này sử dụng bóng nhỏ để tạo áp lực lên cổ tử cung, giúp mở rộng và kích thích chuyển dạ. Bác sĩ sẽ đưa bóng vào qua lỗ trong cổ tử cung, và khi cổ tử cung mở ra đủ độ, bóng sẽ tự động tụt ra ngoài, giúp khởi phát chuyển dạ.

Nếu quá ngày dự sinh mà các biện pháp tự nhiên không mang hiệu quả, bác sĩ có thể can thiệp bằng các phương pháp y tế để kích thích chuyển dạ

3. Thai quá ngày dự sinh có bắt buộc phải mổ không? 

Khi quá ngày dự sinh mà chưa có dấu hiệu chuyển dạ, tốt nhất mẹ bầu nên tới bệnh viện để được bác sĩ theo dõi. Nhiều mẹ bầu hiện nay muốn sinh mổ nhiều hơn so với sinh thường do lo ngại về tình trạng thai to.

Tuy nhiên, nếu kết quả thăm khám và các chỉ số trên siêu âm cho thấy thai vẫn an toàn, các bác sĩ thường sẽ khuyến khích chờ chuyển dạ tự nhiên hoặc áp dụng những phương pháp kích thích chuyển dạ để sinh thường. Nếu mẹ bầu thiếu ối, dư ối, có vấn đề bất thường hoặc trong một số trường hợp khó sinh thường như có sẹo mổ lấy thai cũ, thai ngôi mông, mẹ bầu điều trị vô sinh hiếm muộn hoặc lớn tuổi, các bác sĩ có thể chỉ định mổ lấy thai ngay để đảm bảo an toàn cho cả mẹ và bé.

Khi quá ngày dự sinh mà chưa có dấu hiệu chuyển dạ, tốt nhất mẹ bầu nên tới bệnh viện để được bác sĩ theo dõi.

4. Những lưu ý quan trọng khác cho mẹ bầu

Khi mẹ bầu đang trong tình trạng quá ngày dự sinh mà chưa có dấu hiệu chuyển dạ, cần lưu ý những điểm sau:

• Nếu đã quá ngày dự sinh, mẹ bầu cần đến ngay cơ sở y tế chuyên khoa để được chẩn đoán và xử lý kịp thời.
• Các biện pháp kích thích chuyển dạ, đặc biệt là phương pháp y tế, cần phải được thực hiện dưới sự giám sát của bác sĩ để đảm bảo an toàn cho cả mẹ và bé. Mẹ bầu cần tránh tự kích thích chuyển dạ tại nhà, vì điều này có thể dẫn đến những rủi ro không đáng có.
• Các phương pháp kích thích có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và thai nhi, vì vậy nếu mẹ cảm thấy không khỏe hoặc có dấu hiệu bất thường, cần dừng lại và gặp bác sĩ ngay.

Ngoài ra, để phòng tránh hiện tượng thai quá ngày dự sinh, mẹ bầu nên xác định rõ ngày đầu tiên của kỳ kinh nguyệt cuối cùng để tính toán ngày dự sinh chính xác và tuân thủ lịch khám thai định kỳ để đề phòng mọi dấu hiệu bất thường có thể xảy ra.

Mẹ bầu nên xác định rõ ngày dự sinh và tuân thủ lịch khám thai định kỳ để đề phòng mọi dấu hiệu bất thường có thể xảy ra

Những cách cách kích thích chuyển dạ khi quá ngày dự sinh có thể hỗ trợ quá trình sinh nở diễn ra thuận lợi hơn. Tuy nhiên, trước khi áp dụng bất kỳ phương pháp nào, mẹ bầu nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để đảm bảo an toàn cho cả mẹ và bé. Hy vọng bài viết trên đây sẽ hỗ trợ cho mẹ bầu theo dõi thai kỳ và chuyển dạ thành công để chào đón con yêu ra đời!