Mẹ có bao giờ tự hỏi thai máy ở vị trí nào là bình thường chưa? Những cử động nhẹ nhàng của bé không chỉ là dấu hiệu con yêu đang lớn lên khỏe mạnh, mà còn tiết lộ rất nhiều điều thú vị về tình trạng thai kỳ. Đọc ngay bài viết sau đây để hiểu rõ hơn về ý nghĩa của từng vị trí thai máy và cách theo dõi chính xác mẹ nhé!

1. Thai máy là gì?

Thai máy là những chuyển động đầu tiên của thai nhi trong bụng mà mẹ bầu có thể cảm nhận được. Những cử động này rất đa dạng, có thể là những rung động nhẹ nhàng như xoay mình, vươn vai, lắc lư cho đến những cú đạp, đá chân hay nhào lộn mạnh mẽ. Đây là biểu hiện tự nhiên và là cách bé yêu “gửi tín hiệu” đến mẹ về sự tồn tại và phát triển của mình.

Những biểu hiện của thai máy có thể khác nhau ở mỗi mẹ bầu và ở từng giai đoạn của thai kỳ. Trong những tháng đầu, mẹ có thể chỉ cảm nhận được những chuyển động nhẹ nhàng, khó nhận biết. Càng về sau, khi thai nhi lớn hơn và hệ thần kinh phát triển hơn, những cử động sẽ trở nên rõ ràng và mạnh mẽ hơn. Mẹ có thể cảm nhận được những cú đạp, cú thúc, thậm chí là hình dáng bàn chân hay bàn tay nhỏ xíu của bé in lên bụng.

Bé thường hoạt động nhiều nhất vào buổi chiều hoặc tối. Trong ngày, bé sẽ có những khoảng thời gian nghỉ ngơi, thường kéo dài từ 20 - 40 phút, và rất hiếm khi vượt quá 90 phút. Trong những lúc này, bé không cử động, vì vậy mẹ có thể không cảm nhận được thai máy.

Thai máy không chỉ đơn thuần phản ánh sự phát triển khỏe mạnh của cơ và hệ thần kinh của bé mà còn giúp mẹ bầu cảm nhận sự gắn kết kỳ diệu với con yêu. Ngoài ra, thai máy cũng thể hiện cho phản ứng của bé đối với các tác động từ môi trường bên ngoài như ánh sáng, tiếng ồn hay thậm chí là thực phẩm. Đồng thời, việc theo dõi tần suất và cường độ thai máy  còn giúp mẹ phát hiện sớm các bất thường trong thai kỳ nếu có.

Thai nhi thực hiện các cử động đầu tiên từ tuần thứ 8 đến tuần thứ 12 của thai kỳ. Tuy nhiên, lúc này do bé còn quá nhỏ nên mẹ bầu thường chưa cảm nhận được và chỉ có theo dõi qua siêu âm. Phần lớn các mẹ bầu bắt đầu cảm nhận thai máy rõ ràng từ tuần 16 - 20. Thời điểm này có thể khác nhau tùy thuộc vào một số yếu tố:

• Số lần mang thai: Mẹ mang thai con rạ thường cảm nhận sớm hơn (tuần 16 - 18) và mẹ mang thai con so có thể cảm nhận muộn hơn (tuần 20 - 22).
• Vị trí nhau thai: Nếu nhau thai bám mặt trước tử cung, mẹ có thể cảm nhận thai máy muộn hơn. Ngược lại, nếu nhau thai bám mặt sau, mẹ có thể cảm nhận cử động của em bé sớm hơn.
• Cơ địa và độ nhạy cảm của mẹ: Mỗi người có một cơ địa và độ nhạy cảm khác nhau, do đó khả năng cảm nhận thai máy cũng khác nhau.
• Độ dày thành bụng: Mẹ có thành bụng dày có thể khó cảm nhận thai máy hơn so với mẹ có thành bụng mỏng khi mang thai.

Cùng với sự phát triển của thai nhi, mẹ sẽ thấy tần suất và kiểu cử động thai nhi có sự thay đổi. Thông thường, khoảng thời gian thai nhi hoạt động nhiều nhất là vào buổi chiều và buổi tối. Bé sẽ có những khoảng thời gian ngủ trong một ngày, thường kéo dài khoảng 20-40 phút nhưng hiếm khi hơn 90 phút. Trong lúc ngủ, bé sẽ không cử động nên mẹ sẽ không có cảm giác thai máy trong những khoảng thời gian này.

Thai máy là những chuyển động đầu tiên của thai nhi trong bụng mà mẹ bầu có thể cảm nhận được.

2. Thai máy ở vị trí nào là bình thường?

Không ít mẹ bầu trong quá trình mang thai không biết thai máy ở vị trí nào mới là bình thường để có thể theo dõi tình trạng của thai nhi một cách tốt nhất. Trên thực tế mỗi mẹ bầu có thể cảm nhận thai máy ở những vùng khác nhau, tùy thuộc vào sự phát triển và tư thế của thai nhi.

Trong những tháng đầu thai kỳ, bé còn nhỏ và có nhiều không gian để di chuyển, nên mẹ có thể cảm nhận thai máy ở nhiều vị trí khác nhau. Càng về sau, khi bé lớn hơn và không gian trong tử cung hẹp lại, vị trí thai máy sẽ có xu hướng tập trung hơn.

Sau đây là thông tin về những vị trí thai máy phổ biến:

2.1. Thai máy ở vùng bụng dưới

Thai máy ở bụng dưới là vị trí khá phổ biến, cho thấy bé đang hoạt động mạnh mẽ. Khi mẹ ăn no, lượng dinh dưỡng tăng cường đến bé khiến con cử động nhiều hơn. Tư thế nằm của thai nhi cũng ảnh hưởng đến vị trí thai máy. Nếu bé nằm ngang, mẹ có thể cảm nhận thai máy ở hai bên hông hoặc nếu bé nằm ngôi mông (mông ở dưới), mẹ sẽ cảm nhận những cử động ở vùng bụng dưới nhiều hơn.

Bên cạnh đó, một số tác động từ môi trường như tiếng ồn hay ánh sáng mạnh cũng có thể khiến bé cảm thấy khó chịu và phản ứng bằng cách cử động nhiều hơn. Ngoài ra, tư thế nằm của mẹ như nằm nghiêng, đặc biệt là nghiêng trái giúp tăng cường lưu thông máu đến tử cung và nhau thai, cung cấp nhiều oxy và dinh dưỡng hơn cho thai nhi cũng tạo điều kiện cho bé thoải mái cử động hơn. Tuy nhiên, nếu thai máy ở vị trí này liên tục trong giai đoạn cuối thai kỳ, mẹ nên kiểm tra để loại trừ các vấn đề về dây rốn hoặc ngôi thai bất thường.

2.2. Thai máy ở vùng bụng trái

Những cử động của thai nhi ở vùng bụng trái là một dấu hiệu tích cực, cho thấy bé đang phát triển tốt. Khi thai nhi lớn dần, không gian trong tử cung trở nên chật hẹp hơn. Bé có thể sẽ xoay đầu xuống dưới, chuẩn bị cho quá trình chào đời. Khi đó, mông của bé sẽ ở đáy tử cung và lưng có thể nằm ở bên trái hoặc bên phải. Nếu lưng bé nằm ở bên phải, thì tay và chân của bé sẽ hướng về phía bên trái, do đó mẹ sẽ cảm nhận thai máy nhiều ở vùng bụng trái. Đồng thời, việc bé quay đầu xuống dưới là một dấu hiệu tốt cho thấy bé đang ở ngôi thuận, thuận lợi cho việc sinh thường.

Tuy nhiên, mỗi em bé có một cách phát triển và di chuyển riêng. Vì vậy mẹ không cần quá lo lắng nếu thấy thai máy ở vị trí nào không phổ biến.

Mẹ có thể cảm nhận thai máy ở nhiều vị trí khác nhau.

3. Mẹ bầu nên làm gì để theo dõi thai máy đúng cách?

Việc theo dõi thai máy là một phần quan trọng trong quá trình chăm sóc thai kỳ, giúp mẹ bầu nắm bắt được tình hình sức khỏe của bé yêu. Vậy, mẹ bầu nên làm gì để theo dõi thai máy đúng cách? Sau đây là hướng dẫn cụ thể từ chuyên gia:

3.1. Cách ghi nhận và theo dõi tần suất thai máy

Không có một con số cụ thể về tần suất thai máy "chuẩn" cho tất cả các mẹ bầu. Mỗi em bé có một nhịp sinh học riêng. Bởi vậy mẹ chỉ cần theo dõi và nhận biết nhịp điệu cử động bình thường của bé. Một số cách theo dõi thai máy:

• Chọn thời điểm cố định: Nên chọn một thời điểm nhất định trong ngày, tốt nhất là sau bữa ăn hoặc khi mẹ đang nghỉ ngơi, để theo dõi thai máy. Đây là lúc bé thường hoạt động nhiều hơn cả.
• Tạo môi trường yên tĩnh: Tìm một không gian yên tĩnh và thoải mái để tập trung cảm nhận những cử động của bé.
• Đếm số lần cử động: Đặt tay lên bụng và đếm số lần bé cử động (đạp, đá, xoay, vặn mình...) trong vòng 1 giờ. Ghi lại số lần cử động này vào một cuốn sổ hoặc ứng dụng theo dõi thai kỳ. Một phương pháp phổ biến là đếm thời gian bé cử động đủ 10 lần. Nếu bé cử động đủ 10 lần trong vòng 2 tiếng đồng hồ thì được coi là bình thường.

Nếu quá bận rộn, mẹ nên cố gắng dành ít nhất 1 lần/ngày để theo dõi thai máy.

Mẹ chỉ cần theo dõi và nhận biết nhịp điệu cử động bình thường của bé.

3.2. Phân biệt thai máy với cơn gò tử cung

Mẹ bầu cần lưu ý phân biệt thai máy với cơn gò tử cung như sau:

• Thai máy: Cảm nhận được những cử động riêng lẻ ở một vị trí cụ thể trên bụng.
• Cơn gò tử cung: Cảm giác bụng căng cứng toàn bộ hoặc một phần, có thể kèm theo cảm giác đau tức.

Nếu mẹ cảm thấy những cơn gò tử cung xuất hiện thường xuyên hoặc kèm theo các dấu hiệu bất thường khác (như ra máu âm đạo, đau bụng dữ dội), mẹ bầu cần đến ngay bệnh viện để được kiểm tra và can thiệp kịp thời.

3.3. Đi khám thai định kỳ hoặc khi gặp dấu hiệu bất thường

Bên cạnh việc theo dõi thai máy, việc khám thai định kỳ theo lịch hẹn của bác sĩ là vô cùng quan trọng. Các bác sĩ sẽ kiểm tra sức khỏe của mẹ và bé, đánh giá sự phát triển của thai nhi và phát hiện sớm những vấn đề bất thường nếu có, giúp đảm bảo mẹ bầu có một thai kỳ an toàn.

Bên cạnh đó, mẹ bầu cần chú ý đi khám ngay khi có các dấu hiệu thai máy bất thường sau đây:

• Thai máy ít hơn bình thường: Bé cử động ít hơn 4 lần trong 1 giờ, ít hơn 10 lần trong 2 giờ hoặc giảm đáng kể so với những ngày trước đó.
• Thai không máy: Mẹ không cảm nhận được bất kỳ cử động nào của bé trong một khoảng thời gian dài.
• Thai máy quá nhiều: Bé vẫn tiếp tục cử động nhiều một cách bất thường sau khi mẹ nghỉ ngơi và thư giãn.
• Các triệu chứng đi kèm khi thai máy: Ra máu âm đạo, đau bụng, nôn mửa, ngực không còn căng tức.

Bên cạnh việc theo dõi thai máy, việc khám thai định kỳ theo lịch hẹn của bác sĩ là vô cùng quan trọng. 

Thai máy không chỉ cho thấy sự phát triển của thai nhi mà còn giúp mẹ bầu và bé yêu gắn kết khăng khít hơn. Hy vọng bài viết trên đây đã giúp mẹ bầu nắm rõ thai máy ở vị trí nào và cách nhận biết thai máy một cách chính xác, giúp mẹ đảm bảo cho một thai kỳ khỏe mạnh.

Phòng khám 125 Thái Thịnh – đơn vị dẫn đầu về siêu âm thai tại Hà Nội cung cấp dịch vụ siêu âm thai, quản lý thai kỳ trọn vẹn.

Mọi thông tin quý khách vui lòng liên hệ hotline: 097 288 1125 hoặc 0243 853 5522.