Bệnh trĩ là gì?
Trĩ là tình trạng giãn ra của các tĩnh mạch ở hậu môn và trực tràng dưới. Đây là bệnh thường gặp và khá phổ biến. Bệnh trĩ có thể phát triển bên trong trực tràng gọi là trĩ nội hoặc dưới da xung quanh hậu môn gọi là trĩ ngoại.
Trĩ nội: Là tình trạng búi trĩ xuất hiện từ phía trên đường lược (là đường hình răng cưa, ranh giới giữa lớp trong cùng (biểu mô) của hậu môn và trực tràng. Vì trĩ nội nằm bên trong trực tràng nên ở giai đoạn sớm không thể nhìn thấy và chỉ phát hiện khi đi tiêu ra máu. Khi trĩ to lên, bệnh nhân đi tiêu sẽ lòi trĩ.
Trĩ ngoại: Là tình trạng búi trĩ xuất hiện ở phía dưới đường lược, và nằm bên dưới lớp da của hậu môn. Trĩ ngoại có thể nhìn thấy, sờ thấy và thường gây ra tình trạng đau rát, khó chịu nhiều hơn trĩ nội do vùng tổn thương tiếp xúc, cọ xát trực tiếp với các tác nhân bên ngoài như trang phục, ghế ngồi.
Ảnh minh họa - Nguồn: Internet
Dựa vào sự tiến triển của trĩ nội, bác sĩ có thể phân các cấp độ của bệnh trĩ nội như sau:
- Trĩ độ 1: Trĩ cương tụ, có thể có hiện tượng chảy máu (chỉ to lên trong lòng ống hậu môn).
- Trĩ độ 2: Sa trĩ khi rặn, tự co lên sau khi đi ngoài.
- Trĩ độ 3: Sa trĩ khi rặn, không tự co lên được, phải dùng tay đẩy lên.
- Trĩ độ 4: Trĩ sa thường xuyên, kể cả trường hợp sa trĩ tắc mạch.
Yếu tố nguy cơ gây nên bệnh trĩ
Bệnh trĩ có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi nhưng phổ biến nhất là ở những người từ 30-60 tuổi, trong số đó, tỷ lệ phụ nữ mắc trĩ nhiều hơn nam giới (chiếm 61%).
Nguyên nhân bị bệnh trĩ có thể xuất phát từ các yếu tố, nguy cơ như:
- Thói quen sinh hoạt: Ngồi nhiều, ít vận động, thường xuyên ngồi bồn cầu lâu hoặc rặn nhiều khi đi đại tiện, hay quan hệ tình dục qua đường hậu môn…
- Chế độ ăn: Uống ít nước, nhiều rượu bia; ăn nhiều đồ cay nóng, thiếu chất xơ…
- Bệnh nền: Béo phì, táo bón hoặc tiêu chảy mãn tính, u vùng tiểu khung như u đại trực tràng, u xơ tử cung…
- Phụ nữ mang thai
Bệnh trĩ được phân chia thành 4 cấp độ, tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng
Triệu chứng lâm sàng và cận lâm sàng
- Đại tiện phân máu. Thường máu đỏ tươi, nhỏ giọt hay chảy thành tia làm người bệnh sợ hãi. Đặc trưng cho trĩ nội.
- Đau vùng hậu môn, đặc trưng cho trĩ ngoại, khi bị tắc mạch, huyết khối. Búi giãn tĩnh mạch bất thường vùng hậu môn.
- Sa trĩ.
- Nội soi hậu môn-trực tràng thấy rõ các búi trĩ.
Biến chứng
Các biến chứng phổ biến nhất của trĩ có thể kể đến:
- Thiếu máu
- Viêm loét, nhiễm trùng.
- Trĩ sa nghẹt: búi trĩ thò ra ngoài hậu môn và không thể thụt vào trong có thể gây tắc các mạch máu. Bệnh nhân thấy búi trĩ sưng to, căng đỏ, đâu nhiều và có thể gây hoại tử.
- Tắc mạch: cục máu đông rất dễ hình thành trong mạch máu của búi trĩ khi tình trạng máu lưu thông bị ứ trệ. Biến chứng này gây đau và có thể gây hoại tử.
Điều trị bệnh trĩ
Tùy vào thể trạng và cấp độ mắc bệnh của bạn mà các bác sĩ sẽ đưa ra các phương án điều trị khác nhau, bao gồm cả nội khoa và thực hiện các thủ thuật, phẫu thuật.
Điều trị bệnh trĩ phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh
Nội khoa
- Thay đổi lối sống: Ăn thực phẩm giàu chất xơ. Ăn nhiều trái cây, rau củ và ngũ cốc nguyên hạt. Tránh vận động nặng, ngồi hoặc đứng lâu.
- Dùng thuốc bôi hoặc thuốc cải thiện tuần hoàn máu.
- Thường xuyên ngâm hậu môn trong nước ấm từ 10 – 15 phút mỗi lần, 2-3 lần một ngày.
- Có thể uống thuốc giảm đau theo sự chỉ dẫn của Bác sĩ chuyên khoa.
Ngoại khoa
- Thắt dây cao su: Bác sĩ dùng dây cao su để thắt gốc búi trĩ, sau 1 tuần búi trĩ sẽ khô và rụng khỏi hậu môn. Thủ thuật này thường được áp dụng cho bệnh trĩ nhẹ.
- Chích xơ: Bác sĩ sẽ tiêm hóa chất vào mô trĩ để làm teo búi trĩ.
- Phương pháp phẫu thuật Longo: Phẫu thuật này ít đau và thời gian phục hồi nhanh.
- Phẫu thuật cắt trĩ kinh điển: Thường dùng cho các trường hợp trĩ hỗn hợp (cả trĩ nội và trĩ ngoại) hay bệnh nhân có da thừa nhiều, trĩ biến chứng tắc mạch, sa nghẹt.
Khi có những biểu hiện nghi ngờ bị trĩ, các bạn có thể tới thăm khám tại Khoa Ngoại Phòng khám 125 Thái Thịnh. Với đội ngũ Bác sĩ giỏi chuyên môn, giàu kinh nghiệm, Phòng khám luôn sẵn sàng đồng hành cùng bạn và gia đình!
Biên tập - Sưu tầm
