Siêu âm được coi như “con mắt thứ ba” trong sản khoa, giúp bác sĩ quan sát em bé trong tử cung và phát hiện sớm các bất thường. Đây là một phương pháp chẩn đoán hình ảnh an toàn, chính xác, hỗ trợ hiệu quả trong việc tầm soát dị tật thai nhi. 

Tuy nhiên, nhiều phụ nữ mang thai vẫn chưa nắm rõ ý nghĩa của khám thai và siêu âm thai cũng như thời điểm cần thực hiện, do đó việc trang bị đầy đủ kiến thức là rất cần thiết để chăm sóc thai kỳ một cách tốt nhất.

1. Tổng quan về khám thai và siêu âm thai

Siêu âm thai là một phương pháp chẩn đoán hình ảnh sử dụng sóng siêu âm tần số cao để tái hiện hình ảnh thai nhi trong tử cung. Đây là kỹ thuật phổ biến, không xâm lấn và an toàn, hỗ trợ bác sĩ theo dõi quá trình phát triển của thai nhi qua từng giai đoạn, phát hiện các bất thường tiềm ẩn và đưa ra hướng can thiệp kịp thời khi cần thiết.

Khám thai và siêu âm thai là hai hoạt động quan trọng trong chăm sóc thai kỳ nhằm đảm bảo sức khỏe của mẹ và sự phát triển tốt nhất cho thai nhi

Trong quá trình thực hiện, bác sĩ sử dụng một đầu dò phát và thu sóng siêu âm. Sóng âm khi tiếp xúc với các mô, cơ quan hoặc xương sẽ tạo ra phản xạ, tín hiệu này được máy tính xử lý và chuyển thành hình ảnh trên màn hình. Từ những hình ảnh này, bác sĩ đánh giá tình trạng sức khỏe của thai nhi, xác định các bất thường (nếu có) và đưa ra lời khuyên phù hợp cho mẹ bầu.

Ngoài ý nghĩa về y học, khám thai và siêu âm thai còn mang đến niềm vui và cảm xúc đặc biệt cho mẹ bầu khi lần đầu tiên được nhìn thấy hình ảnh của con mình. Đây là khoảnh khắc đáng nhớ, giúp mẹ kết nối chặt chẽ hơn với bé yêu trong hành trình mang thai. Không chỉ vậy, siêu âm còn đóng vai trò quan trọng trong việc chẩn đoán và điều trị các vấn đề sức khỏe khác của mẹ và bé, khẳng định tầm quan trọng của nó trong lĩnh vực sản khoa và y học hiện đại.

2. Vì sao mẹ bầu cần siêu âm thai?

Siêu âm thai là phương pháp an toàn và hiệu quả, sử dụng sóng âm để khảo sát  hình ảnh của thai nhi, nhau thai, tử cung và các cấu trúc trong khung chậu của mẹ. Đây là một công cụ quan trọng giúp bác sĩ theo dõi sự phát triển của thai nhi, phát hiện sớm những bất thường tiềm ẩn và đánh giá toàn diện sức khỏe mẹ và bé.

2.1. Khám thai và siêu âm thai định kỳ – Vai trò trong từng giai đoạn thai kỳ

Siêu âm đúng lịch trình mang lại nhiều lợi ích thiết yếu trong mỗi giai đoạn thai kỳ:

• Tam cá nguyệt đầu tiên: Kiểm tra tình trạng mang thai, vị trí thai (trong tử cung hay ngoài tử cung), tuổi thai và số lượng thai nhi. Đồng thời, bác sĩ có thể dự đoán ngày sinh và phát hiện các vấn đề liên quan đến tử cung hoặc cổ tử cung.
• Tam cá nguyệt thứ hai và thứ ba: Từ tuần 18-20, siêu âm giúp đánh giá sự phát triển của thai nhi, bao gồm nhịp tim, cân nặng, kích thước và các chỉ số quan trọng liên quan đến nước ối, nhau thai.

2.2. Các chỉ số quan trọng được theo dõi qua siêu âm

Siêu âm thai hỗ trợ bác sĩ kiểm tra và đánh giá những yếu tố thiết yếu như:

• Tình trạng thai nhi: Đảm bảo vị trí đúng của thai, xác nhận đơn thai hay đa thai, và tình trạng tổng quát của bé.
• Sự phát triển của thai nhi: Theo dõi nhịp tim, chuyển động, nhịp thở và các thông số sinh trắc học.
• Nhau thai và nước ối: Xác định vị trí nhau thai, chất lượng bám và kiểm tra mức độ nước ối để đảm bảo điều kiện tốt nhất cho thai nhi.
• Sàng lọc dị tật: Siêu âm giúp phát hiện các dị tật bẩm sinh và bất thường khác để có biện pháp can thiệp sớm khi cần thiết.

2.3. Phát hiện sớm bất thường thai kỳ

Siêu âm là công cụ hỗ trợ hiệu quả trong việc phát hiện các dấu hiệu bất thường mà khám lâm sàng không thể nhận biết, đặc biệt trong các trường hợp:

• Đau bụng không rõ nguyên nhân.
• Nôn mửa nhiều bất thường.
• Chảy máu âm đạo bất thường.
• Mất kinh nhưng không xác định được tình trạng mang thai rõ ràng.

3. Các phương pháp siêu âm thai phổ biến hiện nay

Siêu âm thai đóng vai trò quan trọng trong việc theo dõi sức khỏe mẹ và bé trong suốt thai kỳ. Dựa trên giai đoạn thai kỳ và mục đích kiểm tra, các loại siêu âm phổ biến bao gồm:

3.1. Siêu âm qua thành bụng

Phương pháp này sử dụng đầu dò di chuyển trên bụng mẹ để thu nhận hình ảnh thai nhi. Thường được áp dụng từ tuần thứ 10 của thai kỳ, khi kích thước thai đã đủ lớn để quan sát rõ qua bụng. Tuy nhiên, phương pháp này khó quan sát nếu sản phụ có thành bụng dày hoặc thai nhi còn nhỏ.

3.2. Siêu âm qua đầu dò âm đạo

Đây là kỹ thuật sử dụng đầu dò nhỏ đưa vào âm đạo, sát cổ tử cung, giúp quan sát rõ ràng cấu trúc tử cung và túi thai. Thường được áp dụng trong giai đoạn đầu thai kỳ (trước tuần 12) để xác định tuổi thai, số lượng thai, tim thai, ngày dự sinh và phát hiện sớm bất thường như thai ngoài tử cung, tụ dịch, hoặc dọa sảy thai. Sản phụ cần đi tiểu hết trước khi thực hiện để đảm bảo hình ảnh thu được rõ nét hơn.

3.3. Siêu âm 2D (Doppler màu)

Kỹ thuật này giúp đo lường các chỉ số sinh trắc học như chiều dài đầu mông, chu vi đầu, chu vi bụng và đường kính lưỡng đỉnh. Được sử dụng từ tuần 10 của thai kỳ để đánh giá trọng lượng, tim thai, bánh rau, nước ối và dây rốn. Trong những tuần cuối thai kỳ, siêu âm 2D được áp dụng để tiên lượng sinh thường hay sinh mổ, đánh giá tình trạng dây rốn, bánh rau và nước ối.

3.4. Siêu âm 3D, 4D và 5D

Sử dụng đầu dò 4D để tái hiện hình ảnh 3 chiều của thai nhi và ghi lại chuyển động theo thời gian thực. Thường áp dụng ở các giai đoạn:

• 11-13 tuần: Kiểm tra tuổi thai, dự kiến sinh và sàng lọc bất thường nhiễm sắc thể (ví dụ: tăng khoảng sáng sau gáy, không thấy xương mũi).
• 20-22 tuần: Đánh giá cấu trúc cơ thể thai nhi như tay chân, hệ thần kinh, tim và loại trừ dị tật bẩm sinh.
• 30-32 tuần: Kiểm tra cân nặng, tốc độ tăng trưởng và phát hiện bất thường muộn.

Siêu âm 5D là kỹ thuật tiên tiến nhất, cung cấp hình ảnh chi tiết và sắc nét hơn 3D và 4D, hỗ trợ chẩn đoán các bất thường một cách chính xác.

Siêu âm thai là một kỹ thuật hình ảnh không xâm lấn, sử dụng sóng âm để theo dõi sự phát triển của thai nhi, kiểm tra sức khỏe và phát hiện bất thường trong thai kỳ

4. Các mốc khám thai và siêu âm quan trọng​

Để đảm bảo sức khỏe cho cả mẹ và bé, các bác sĩ sản khoa khuyến nghị mẹ bầu nên thực hiện ít nhất 3 lần siêu âm trong thai kỳ. Dưới đây là những mốc siêu âm và khám thai quan trọng​ và mục đích của từng giai đoạn:

4.1. Tuần 12 – 14: Siêu âm lần đầu

Thời điểm: Từ tuần thứ 11 tuần 6 ngày đến 13 tuần 6 ngày.
Mục đích:

• Xác định tuổi thai, vị trí thai và dự đoán ngày sinh.
• Đo độ mờ da gáy để sàng lọc các bất thường nhiễm sắc thể như hội chứng Down, dị tật chi, hoặc thoát vị cơ hoành.
• Xác nhận mẹ bầu mang thai đơn hay đa thai.

Lưu ý: Việc đo độ mờ da gáy chỉ chính xác trong giai đoạn này, nếu bỏ lỡ sẽ khó thực hiện lại.

4.2. Tuần 21 – 24: Siêu âm lần hai

Thời điểm: Thường thực hiện vào tuần 22.
Mục đích:

• Kiểm tra sự phát triển của các cơ quan như não, tim, phổi, thận, cột sống, bánh rau và dây rốn.
• Phát hiện các bất thường hình thái như hở hàm ếch, sứt môi, hoặc dị tật cơ quan nội tạng.
• Đánh giá sự phát triển tổng thể của thai nhi.

Lưu ý: Nếu cần đình chỉ thai kỳ, phải thực hiện trước tuần 28.

4.3. Tuần 30 – 32: Siêu âm lần ba

Thời điểm: Từ tuần thứ 30 đến tuần thứ 32.
Mục đích:

• Đánh giá tốc độ tăng trưởng của thai nhi, tình trạng tim, động mạch, não, và phát hiện các bất thường muộn.
• Kiểm tra tình trạng dây rốn, vị trí bánh rau, và lượng nước ối.
• Phát hiện tình trạng thai chậm phát triển trong tử cung – nguyên nhân gây suy thai và ngạt sau sinh.

Lưu ý: Dù không thể can thiệp vào các bất thường muộn, bác sĩ sẽ lên kế hoạch xử trí phù hợp khi sinh và chăm sóc sau sinh.

4.4. Các kiểm tra bổ sung khi cần thiết

Ngoài 3 mốc quan trọng trên, mẹ bầu cần thăm khám ngay khi có dấu hiệu bất thường như đau bụng, ra máu, hoặc các triệu chứng nghi ngờ. Một số mốc kiểm tra khác có thể bao gồm:

• Tuần 4 – 8: Xác nhận phôi thai đã vào tử cung, làm tổ và có tim thai hay chưa.
• Khi cần thiết: Thực hiện thêm siêu âm để theo dõi các yếu tố nguy cơ tiềm ẩn hoặc biến chứng.

Việc tuân thủ các mốc siêu âm và khám thai​ định kỳ và kiểm tra bổ sung khi cần thiết giúp đảm bảo quá trình mang thai diễn ra an toàn, đồng thời kịp thời phát hiện và xử lý các bất thường.

5. Địa chỉ khám thai và siêu âm thai uy tín

Chất lượng siêu âm thai phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm thiết bị hiện đại và trình độ chuyên môn của bác sĩ. Những cơ sở y tế được trang bị máy móc tiên tiến và áp dụng công nghệ cao sẽ mang lại kết quả chẩn đoán chính xác hơn. Tuy nhiên, kinh nghiệm và năng lực của bác sĩ cũng đóng vai trò quan trọng, bởi cùng một thiết bị, bác sĩ có chuyên môn cao sẽ đánh giá và chẩn đoán tốt hơn.

Chi phí siêu âm thai có sự khác biệt tùy vào công nghệ sử dụng:

• Siêu âm 2D – Doppler màu: Dao động từ 100.000 – 200.000 đồng.
• Siêu âm 4D: Giá cao hơn, khoảng 200.000 – 500.000 đồng.

Những mức giá này thường phù hợp với thu nhập của đa số người dân Việt Nam. Việc lựa chọn địa chỉ siêu âm chất lượng từ sớm giúp bác sĩ theo dõi sự phát triển của thai nhi và sức khỏe mẹ bầu một cách toàn diện. Điều này không chỉ cung cấp những hướng dẫn chăm sóc thai kỳ tốt nhất mà còn hỗ trợ phát hiện sớm và phòng tránh các biến chứng như tiền sản giật hoặc rau bong non.

Phòng khám 125 Thái Thịnh là một trong những lựa chọn khám thai và siêu âm thai hàng đầu tại Hà Nội. Phòng khám sở hữu hệ thống máy siêu âm 5D tiên tiến, cùng đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm, được đào tạo bài bản từ các bệnh viện và trường đại học danh tiếng. Điều này đảm bảo kết quả chẩn đoán chính xác và tư vấn hiệu quả cho mẹ bầu.

Ngoài ra, phòng khám cung cấp dịch vụ đặt lịch qua tổng đài 24/7, giúp mẹ bầu thuận tiện sắp xếp thời gian mà không cần chờ đợi lâu, với chi phí hợp lý và dịch vụ chăm sóc tận tâm.