Thoái hóa khớp là bệnh lý phổ biến thường xảy ra ở độ tuổi ngoài 50 và hiện đang có xu hướng trẻ hóa. Bệnh thoái hóa khớp nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời có thể ảnh hưởng đến sinh hoạt, thậm chí gây tàn phế suốt đời. Hãy cùng Phòng khám 125 Thái Thịnh tìm hiểu chi tiết về bệnh thoái khớp, biểu hiện của nó và các biến chứng nguy hiểm nhé.
1. Thoái hóa khớp là gì?
Thoái hóa khớp (Osteoarthritis hay Degenerative arthritis) là khái niệm chỉ sự tổn thương của sụn khớp và xương dưới sụn, kèm theo phản ứng viêm, đau, sưng tấy. Sụn khớp bình thường nguyên vẹn, trơn láng, cấu trúc dưới sụn ổn định. Khi mắc bệnh, lớp sụn này thay đổi cấu trúc và hình dạng, bị xơ hóa, xuất hiện các vết nứt nhỏ, trở nên mỏng đi hoặc thậm chí mất đi hoàn toàn dẫn đến các đầu xương sẽ cọ xát vào nhau, khiến người bệnh cảm thấy vô cùng đau đớn.
Thoái hóa khớp (Osteoarthritis hay Degenerative arthritis) là khái niệm chỉ sự tổn thương của sụn khớp và xương dưới sụn, kèm theo phản ứng viêm, đau, sưng tấy.
2. Các giai đoạn thoái hóa khớp
Thông thường, thoái hóa khớp thường có các biểu hiện chung như: đau nhức, cứng khớp, hạn chế vận động, biến dạng khớp. Thoái hóa khớp thường trải qua gồm 4 giai đoạn phát triển:
2.1. Giai đoạn biểu hiện không rõ ràng
Ở giai đoạn này, sụn khớp có thể bị ảnh hưởng nhẹ, người bị thoái hóa khớp thường không cảm thấy bị đau nhức, chưa có triệu chứng rõ ràng nên vẫn sinh hoạt và đi lại bình thường, chỉ khi phải vận động quá nhiều hoặc đứng lên ngồi xuống liên tục thì mới cảm thấy khớp gối đau.
Việc chụp X-quang lúc này có thể vẫn chưa phát hiện ra sự bất thường ở khớp.
2.2. Giai đoạn biểu hiện nhẹ
Trong giai đoạn này, người bệnh có thể cảm nhận được các triệu chứng đau của thoái hóa khớp. Tuy nhiên, do bệnh chỉ mới tiến triển ở mức độ nhẹ, lớp sụn khớp chưa bị tổn thương nhiều, bao hoạt dịch vẫn hoạt động bình thường nên dịch khớp vẫn được cung cấp đủ để nuôi dưỡng lớp sụn và bôi trơn ở khớp. Do vậy, hoạt động của khớp vẫn không bị ảnh hưởng nhiều.
Tuy nhiên, ở giai đoạn này, các gai xương nhỏ đã được hình thành nên khi vận động, các gai xương này sẽ chạm vào các mô trong khớp, gây nên cảm giác đau mỏi, bị cứng khi vận động nhiều, khi mới ngủ dậy hoặc khi trời trở lạnh.
Ở giai đoạn này, khi chụp X-quang khớp đầu gối sẽ thấy sụn khớp bắt đầu hao mòn đi, hình ảnh gai xương và khe khớp hẹp đi.
Khi chụp X-quang khớp đầu gối sẽ thấy sụn khớp bắt đầu hao mòn đi, hình ảnh gai xương và khe khớp hẹp đi
2.3. Giai đoạn biểu hiện trung bình
Ở giai đoạn này, người bệnh bắt đầu cảm thấy đau và khó chịu khi đi bộ, chạy, ngồi thấp, quỳ gối, leo cầu thang v.v… Lúc này, những tổn thương của sụn khớp bắt đầu phát triển, các mô khớp bị viêm và có thể tiết chất lỏng hoạt dịch, gây sưng.
Hình ảnh chụp X-quang ở giai đoạn này cho thấy khe khớp hẹp rõ, có nhiều gai xương kích thước vừa, lớp sụn khớp bị bào mòn nhiều, xương dưới sụn thậm chí bị biến dạng bề mặt khớp. Thoái hóa khớp phát triển, sụn khớp tiếp tục bị bào mòn và vỡ ra, xương phát triển dày lên ra bên ngoài, thành cục.
2.4. Giai đoạn biểu hiện nặng
Đây là giai đoạn các triệu chứng bệnh xuất hiện rõ ràng, cơn đau rõ rệt và xuất hiện với tần suất dày kèm theo các triệu chứng như sưng tấy, đỏ nóng v.v... Người bệnh bị cứng khớp, viêm, đau nhức, vận động, di chuyển khó khăn. Hình ảnh chụp X-quang cho thấy khe khớp hẹp nhiều, gai xương kích thước lớn, các đầu xương khớp bị bào mòn hoàn toàn hoặc chỉ còn lại rất ít, chất nhầy xung quanh khớp bị giảm dần.
Tìm hiểu ngay: Khám và điều trị chuyên sâu cơ xương khớp với chuyên gia của Phòng khám 125 Thái Thịnh.
3. Những khớp dễ bị thoái hóa
Hầu hết các khớp đều có thể bị thoái hóa nhưng những khớp dễ bị thoái hóa hơn bao gồm: khớp gối, khớp háng, ngón tay, cột sống lưng và cổ, v.v…
3.1. Thoái hóa khớp gối
Đây là dạng thoái hóa phổ biến vì khớp này luôn phải chịu áp lực rất lớn để giữ trọng lượng cơ thể và di chuyển. Biểu hiện thường gặp là đau ở phía trước và bên cạnh đầu gối. Khớp yếu đi khiến đầu gối khuỵu xuống khi phải chịu sức nặng. Đứng lên ngồi xuống, leo cầu thang, đi lại… rất khó khăn. Giai đoạn nặng sẽ khiến tê chân, biến dạng nhẹ ở khớp gối
3.2. Thoái hóa khớp háng
Thoái hóa khớp háng có thể xảy ra ở một hoặc cả hai bên. Khi phần xương dưới sụn bị rách làm cho hai chỏm xương cọ xát vào nhau. Người bệnh có cảm giác đau sâu bên trong, cũng có thể đau ở bên cạnh hoặc trước đùi. Cơn đau lan dần ra mông, đầu gối.
3.3. Thoái hóa khớp ngón tay, bàn tay
Bệnh thường tác động lên vùng gốc của ngón cái và đốt ngón tay. Điều này dẫn tới hình thành các nốt cứng, gồ ghề và cong nhẹ. Lúc này, bàn tay bị cứng lại, có tiếng rắc rắc khi cử động. Các động tác nắm, co duỗi tay khó thực hiện.
Bệnh thường tác động lên vùng gốc của ngón cái và đốt ngón tay
3.4. Thoái hóa cột sống lưng và cổ
Thoái hóa cột sống lưng đôi khi ảnh hưởng đến thần kinh tọa. Người bệnh bị đau từ lưng xuống mặt trong đùi và chân. Đối với cổ sẽ là tình trạng đau tê vai gáy rồi lan xuống cánh tay hay lên đầu. Ban đầu chỉ là cảm giác đau mỏi bình thường. Lâu dần, cơn đau trở nên dữ dội hơn kèm theo cứng khớp, khó cử động.
Xem thêm: Lịch làm việc khoa Nội của Phòng khám 125 Thái Thịnh nhé!
4. Biến chứng của thoái hóa khớp
Thoái hóa khớp nếu không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời có thể gây ra biến chứng nguy hiểm:
- Đau nhức khớp dai dẳng
- Vôi hóa sụn khớp
- Hoại tử xương
- Chảy máu hoặc nhiễm trùng trong khớp
- Tổn thương gân và dây chằng xung quanh khớp
- Teo cơ, liệt
- Tàn phế vĩnh viễn
Để phòng ngừa những biến chứng nguy hiểm, ngay khi nhận thấy bất thường về xương khớp, hãy chủ động liên hệ các cơ sở uy tín để được bác sĩ chuyên khoa chẩn đoán và điều trị kịp thời.
